As actuais condicións de sobredimensionamento e infrautilización do parque de vivendas teñen obrigado a plantexar un cambio de modelo nas políticas públicas, tanto por parte do Goberno central, no PITVi 2012-2024 e mais no Plan de Vivienda 2013-2016", como dalgúns gobernos autónomos que intentan seguir a liña dos países europeos no que se refire ás vivendas baleiras, consideradas como un problema económico, social e medioambiental contra o que teñen establecido medidas, dende taxas ou multas ata a expropiación ou a demolición, ademais de programas para a súa reutilización.
Cómpre aclarar que as políticas de vivenda non se determinan no planeamento urbanístico, por mais que frecuentemente os Concellos o pretendan, senón mediante intervencións no mercado inmobiliario de carácter "orzamentario", e que en España, dende os seus comezos hai un século coa Lei de Casas Baratas, sempre tiveron como obxectivo a xeración de actividade económica tanto como a procura de aloxamento para a poboación, dado o poder de arrastre da construción noutros sectores, e de feito algunhas actuacions, coma a Lei Salmón do 1935, eran leis contra o paro. Este modelo desarrollista mantívose históricamente, pois aínda nos anos 50 necesitábanse 4 millóns de vivendas, promovendo a tenza en propiedade fronte ao aluger, a diferenza dos países europeos. Mais en épocas recentes, ata o Plan de Vivenda 2009-2012, esta política rematou por ser só de "fomento da edificación", un sector cunha elevada porcentaxe no PIB, levando á consideración exclusiva da vivenda coma "activo económico" e non como satisfacción dun dereito da poboación.
Segundo os datos do INE do ano 2011, existen no conxunto do estado máis de 3,4 millóns de vivendas baleiras, un 13,65% do total, dato moi cuestionado por ser inferior ao do ano 1991, un 14,37%, cando entre estas datas o parque de vivendas incrementouse nun 46,39%, de 17,2 a 25,2 millóns, mentres a poboación non o facía máis que nun 19,29%, dos 39,4 os 47 millóns, polo que outras fontes estiman que podería superar o 20%, fronte aos valores arredor do 5% dos países europeos, coa excepción de Irlanda, que sufriu un proceso semellante.
Aínda cos datos máis optimistas, a xestión das vivendas baleiras ten que constituír hoxe en día o obxectivo das políticas públicas, e a súa mobilización cara ao aluguer, incluíndo o aluguer social, pode axudar a equilibrar a desproporción co parque de vivenda en propiedade e permitir atender aos colectivos máis desfavorecidos e os casos de emerxencia, evitando a exclusión social e a segregación espacial, chegando a plantexar algúns colectivos a paralización de novos desenvolvementos urbanísticos.
Neste sentido téñense producido actuacións como a promulgación de leis de "dereito á vivenda" no País Vasco, Cataluña e Andalucía, intentos de establecer taxas ás vivendas baleiras ou acordos de cesión de vivendas da Sareb para adicalas a aluguer social. A falla de datos fiables motiva outras, como a estatística bianual que o Observatorio Vasco da Vivenda vén realizando desde o ano 2009. A implicación das administracións municipais, tradicionalmente inhibidas nesta materia, tamén a diferenza dos países europeos, resulta imprescindible, pois tanto a creación de rexistros de vivendas baleiras como a aplicación de taxas ou a xestión dun parque de vivenda pública en aluguer, precisan por proximidade e eficacia da súa intervención.
A nosa comunidade, que presenta a meirande porcentaxe de todo o Estado, un 18,64%, que supón 300.000 vivendas baleiras, máis de 75.000 delas construídas despois do 2001, non segue esta liña. O Plan Galego de rehabilitación, aluguer e mellora de acceso á vivenda 2015-2020, aprobado polo Consello da Xunta o pasado mes de febreiro, contén a seguinte consideración, referida ás sete grandes ciudades de Galicia: "Nestas localidades débese acometer, con carácter inmediato, a construción de vivendas de promoción pública ou a cualificación como VPP de vivendas xa construídas...". Cómpre aclarar que algunhas destas cidades contan con máis dun 20% de vivendas baleiras.
Fuente: http://www.laopinioncoruna.es/
